Ses Yalıtımı Nasıl Yapılır?

Sesin yayılmasının önlenmesine ses yalıtımı denir. Ses yalıtımı yapılırken sesi geçirmeyen veya daha az geçiren yani sesi fazla soğuran yalıtım malzemeleri kullanılır. Aşırı gürültülü ortamlarda ses dalgalarının şiddeti fazla olduğu için bu ortamlar sağlık sorunlarına neden olur. Bu nedenle aşırı gürültülü ortamlarda yalıtım malzemelerinin kullanılması gürültüyü önler yani ses yalıtımı sağlar.

NOT :
1- Yan odadaki TV sesinin duyulması, sesin soğrulup iletilmesi nedeniyledir.
2- Kar yağdığında ortam daha sessiz olur. Bunun nedeni sesin kar tarafından soğrulmasıdır. Kar sayesinde sesin yansıması azalır. (Kar yokken asfalttan yansıyan ses etrafa yayılır. Kar varken kar sesi soğurduğu için yansıma azalır).
2- Sesin kontrol edilebilmesi için yansımasının, iletiminin ve soğrulmasının nasıl gerçekleştiğinin bilinmesi gerekir.
3- Binalar yapılırken ses yalıtımının sağlanması için duvarlar sıvanır ve duvarların arasına sesin soğrulmasını sağlayan ses yalıtım malzemeleri (köpük) konur.
4- Araba egzozlarındaki susturucular motor sesinin şiddetini azaltmak için kullanılır. Susturucularda art arda odacıklar yapılır veya sesi soğurcu maddeler kullanılır.
5- Ağaçlar, ortamdaki sesin soğrulmasını sağlar.
6- Odadaki eşyaların yumuşak ve pürüzlü yüzeye sahip olması sesi dağınık yansımaya uğrattığı için sesin daha fazla soğrulmasını sağlar.
7- Kapalı mekânlarda yankı oluşumunun engellenmesi için sesi yalıtan yalıtım malzemeleri kullanılmalıdır.
8- Sesin yansıma özelliğinden yararlanılarak maden yataklarının yeri belirlenebilir, deprem fayları belirlenebilir, deniz derinliği ölçülebilir.
9- Ses dalgaları kullanarak sudaki cisimlerin yerini ve derinliğini ayrıca denizlerin derinliklerini ölçmek için kullanılan cihaza sonar denir. Sonar cihazı ses dalgalarını gönderir ve ses dalgaları engele çarpıp yansıyarak tekrar cihaza ulaşır. Ses dalgalarının gönderildikten sonra tekrar geri gelmesi süresi hesaplanarak uzaklık ölçülebilir.
10- Ses ile ilgili çalışmalar çok eskilere dayanır.
• MÖ 500 yılında Yunan filozof ve bilim insanı Pisagor, titreşen yaylardan ortaya çıkan sesleri incelemiştir.
• M.Ö 400’de Yunan bilgin Arkides, bir cismin başka bir cisme çarpmasıyla ses elde edilebileceği fikrini ileri sürmüştür.
• MÖ 350 yılında Yunan filozof Aristoteles sesin, havanın hareketi ile kulaklarza ulaştığını öne sürmüştür.
• MÖ 425–221 yıllan arasında Çinliler, havadaki nemin telli çalgılardaki tellerin gerilimini etkilediğini gözlemleyerek tellerdeki gerilim ile çıkardıkları ses arasında bir ilişki olduğunu ileri sürmüşlerdir.
• Günümüzden yaklaşık 400 yıl önce İtalyan gök bilimci Galileo (Galib), ses dalgalarının frekansı ve incelik–kalınlık arasındaki ilişkiyi araştırmıştır.
• İtalyan elektrik mühendisi ve mucit Guglielmo Marconi (Guglelmo Markoni), 1901 yılında ilk defa okyanus ötesi kablosuz ses yayınını gerçekleştirmiştir.

Ses mi Hızlı Işık mı?

      Yağmurlu havalarda şimşek olayını gözlemledikten kısa bir süre gök gürültüsünü duyarız.Aslında bu iki olay aynı anda meydana gelmektedir. Bu olayları farklı zamanlarda algılamamızın sebebi ışığın ve sesin hızlarının birbirinden farklı olmasıdır.Şimşeği ( Yıldırım için de aynı durum geçerlidir) algılamamızın sebebi ışıktır.Şimşeği gök gürültüsünden daha önce algıladığımıza göre ışık sesten hızlıdır.

       Işık ile ses hızı arasındaki fark çok fazladır.Işık bir saniyede 300000 km yol alabilirken,ses bir saniyede 340 metre yol alır.(Verilen değerler bulunulan ortama göre değişebilir).

Özel Bir Mercekte Ses Dalgalarının Görüntüsü

Ultrason Cihazı Nasıl Çalışır?

         Ultrason, insan kulağının işitmeyeceği kadar yüksek frekanslı ses dalgalarına verilen addır.Ultrasonik frekanslarda belli bir ortamdaki ses hızı sabit olduğu için Hız = Frekans x Dalga boyu denklemine göre frekans artınca sesin dalga boyu kısalmaktadır. Aradaki ilişki ters orantılı olduğu için yumuşak dokuda ses frekansı 1,5 Mhzden 3 Mhz çıkınca dalga boyu da 1mm den 0,5mm ye düşer. Ses şiddeti Watt / cm2 birimi ile ölçülür. Pratikte ses şiddeti Bel ( ile ölçülür.1B = 10 dB Madde Yoğunluk Ses Hızı (m/s)Hava 0.001 330Kemik 1.85 3360Kas 1.06 1570Yağ 0.93 1480Kan 1.0 1560 utrasonografi yankı temeline dayanması nedeniyle röntgen, tomografi ve manyetik rezonanstan farklıdır. Ultrasound farklı akustik yoğunluklu yumuşak doku yapıları arasındaki ara yüzeyleri ayır edebilir. Yansıyan ekoların yoğunluğu akustik ara yüzeye ve ses demetinin çarptığı açıya bağlıdır. Ses demetinin geliş açısı dik açıya ne kadar yakın ise o kadar az ses yansıması olur. Dik açıdan üç dereceden fazla sapma olması durumunda transduser yansıyan sesi yakalayamamaktadır.

      Ultrason abdominal organlardan ve yumuşak dokulardan iyi bir şekilde geçerken, akciğerler ve gastrointestinal sistem gibi hava içeren organlarda da nakledilemezler. Kemikler de ultrasonu geçirmediklerinden, kemikler etrafında çevrelenen organlar ultrasound ile incelenemez. Ultarsound dalgasının yoğunluğu absorbsiyon, refleksiyon ve dağılmayla azalır. Doku absorbsiyonu ultrasound dalgasının frekansının artmasıyla artar. Ultrason demeti belli akustik özellikli bir dokudan farklı akustik özellikli bir dokuya geçtiği zaman ses demetinin bir bölümü yansır. Refleksiyon açısı genellikle gelme açısına eşittir. Yansıma ses demetinin dalga boyundan daha büyük ve düz bir düzey gerektirir. Örneğin diyafragma, damar duvarları ve bir çok organların sınırları bu özellikteki yüzeylerdir.

Ses Bir Enerjidir.

    Fizik kurallarına göre iş yapabilme yeteneğine enerji denir. Ancak günlük hayatta kullandığımız iş kelimesi ile fiziksel anlamdaki iş farklı kavramlardır. Bir kuvvetin bir cisim üzerinde iş yapabilmesi için,cismin kuvvetin uygulandığı doğrultuda( ya da bileşenlerinden herhangi birinin doğrultusunda) hareket etmesi gerekir.

  Ses kaynağından çıkan seslerin temel oluşma sebebi titreşimdir.Ve ses dalgalar halinde oluştuğu kaynaktan etrafa yayılır.Sesin yayılması için mutlaka maddesel ortama ihtiyaç vardır.Çünkü ses titreşimler sayesinde etrafa yayılır.Maddesel ortamın olmadığı bir yerde titreşim hareketi de meydana gelmez.Yani ses boşlukta yayılmaz.

   Bize uzak olan ses kaynaklarındaki sesleri zayıf, bize yakın olanları ise şiddetli duyarız.Bunun sebebi ses enerjisinin bize ulaşana kadar başka enerji türlerine dönüşmesidir. Opera sanatçılarının sesleriyle bardağı kırabilmeleri,sesin bir enerji türü olması ile ilgilidir.Aksi olsaydı ses bardak üzerinden bir etki (iş yapabilme yeteneği) gösteremeyecekti. Bazen haberlerde üzücü patlamalara şahit oluyoruz.Bu patlamalar sonucunda,olay yerinin yakınındaki binaların camları kırılır(patlama yeteri kadar şiddetli ise). Bu durum da tamamen sesin enerji olması ile açıklanır. Dağcıların yaptığı gezilerde yüksek sesle konuşmamak temel kurallardan biridir.Çünkü ses bir enerji türü olduğu için birikmiş kar yığınlarına etki edip çığ düşmesine sebep olabilir. Sesin şiddeti ile sesin enerjisi arasında doğru orantı vardır. Bir ses ne kadar şiddetli ise sahip olduğu enerji de o kadar fazladır. Sesin şiddeti de ses dalgasının genliği ile doğru orantılı olduğuna göre,genliği büyük olan ses dalgalarının enerjileri de fazladır diyebiliriz.

Sesin Şiddeti

Sesin Şiddeti (Şiddetli–Zayıf Sesler)

Sesin zayıf veya kuvvetli olmasına (uzaktan veya yakından duyulabilme özelliğine) sesin şiddeti veya gürlük denir. Ses şiddeti, sesin şiddetli veya zayıf işitilmesini (uzaktan veya yakından duyulabilmesini) sağlar. Sesin şiddeti, ses dalgalarının enerjisine ve genliğine bağlı olup bunlarla doğru orantılıdır. • Ses dalgalarının genliği arttıkça sesin enerjisi ve sesin şiddeti artar. Genliği fazla olan ses dalgalarının oluşturduğu sese şiddetli sesdenir. • Ses dalgalarının genliği azaldıkça sesin enerjisi ve sesin şiddeti azalır. Genliği az olan ses dalgalarının oluşturduğu sese zayıf ses denir. Ses şiddetinin ölçüsüne ses düzeyi denir ve ses düzeyi birimi desibel (dB) dir. Çevrede bulunan ses kaynaklarının ürettiği ses dalgalarının şiddeti ses şiddetinin ölçüsüne yani ses düzeyine bakılarak belirlenir. • Verilen ses dalgalarının her üç durumda da titreşim sayıları yani frekansları aynı olmasına rağmen genlikleri farklı olduğu için sahip oldukları enerji miktarları ve çıkardıkları ses şiddetleri farklıdır. Genlikleri ; 3. Durum > 2. Durum > 1. Durum Ses Enerjileri ; 3. Durum > 2. Durum > 1. Durum Ses Şiddetleri ; 3. Durum > 2. Durum > 1. Durum Ses Düzeyleri ; 3. Durum > 2. Durum > 1. Durum

Sesin Yüksekliği (İnce-Kalan)

   İnce sesi kalın sesten ayıran özelliğe sesin yüksekliği veya ses perdesi denir.
Ses kaynağının 1 saniyede ürettiği dalga sayısına veya ses kaynağının 1 sn’deki titreşim sayısına frekans denir.
Sesin yüksekliği, ses kaynağının titreşim hızına yani frekansına bağlıdır ve doğru orantılıdır.
• Ses kaynaklarının frekansı yani titreşim hızı arttığı zaman sesin yüksekliği artar ve ses ince (tiz) çıkar. Frekansı yani yüksekliği fazla olan sese ince ses denir.
• Ses kaynaklarının frekansı yani titreşim hızı azaldığı zaman sesin yüksekliği azalır ve ses kalın (pes) çıkar. Frekansı yani yüksekliği az olan sese kalın ses denir.

Frekans birimi hertz (Hz) dir ve frekans, dalga boyu ile ters orantılıdır. Dalga boyu arttıkça frekans azalır, dalga boyu azaldıkça frekans artar.
Çevrede bulunan ses kaynaklarının ürettiği ses dalgalarının yüksekliği yani incelik ya da kalınlığı, sesin frekansına bakılarak belirlenir. (Saniyede 300 kez titreşen telin çıkardığı ses, 200 kez titreşen telin çıkardığı sesten daha incedir).

Verilen ses dalgalarının her üç durumda da genlikleri yani ses şiddetleri yani enerjileri aynı olmasına rağmen dalga boyları ve frekansları farklı olduğu için yükseklikleri yani incelik ve kalınlıkları birbirinden farklıdır.

Dalga Boyları : 3. Durum > 2. Durum > 1. Durum
Frekansları ; 1. Durum > 2. Durum > 3. Durum
Yükseklikleri ; 1. Durum > 2. Durum > 3. Durum
İncelikleri ; 1. Durum > 2. Durum > 3. Durum
Kalınlıkları ; 3. Durum > 2. Durum > 1. Durum

Salınım Hareketi ve Özellikleri

Belirli bir sürede bir hareketin tekrarlanmasına salınım hareketi (basit harmonik hareket) denir. (Bir cismin yaptığı gidip gelme hareketine salınım hareketi veya basit harmonik hareket denir). Bir ipe bağlanarak asılan cismin sallanma hareketi, yatay düzlemdeki yayın ucuna bağlanan cismin çekilmesi ya da itilmesi sonucu yaptığı hareket, düşey düzlemde bir noktaya asılan yayın ucundaki cismin çekilmesi ya da itilmesi sonucu yaptığı hareket salınım hareketidir (basit harmonik harekettir). Salınım hareketleri, bir çeşit titreşim hareketidir. a) Denge Noktası : Salınım hareketi yapabilen bir cismin hareketsiz kalabildiği konuma denge noktası denir. (Kinetik enerjisinin sıfır olduğu konuma denge noktası denir). b) Genlik : Salınım hareketi yapan bir cismin denge noktasından itibaren bir yönde ulaşabildiği en büyük uzaklığa genlik denir. c) Frekans : Salınım hareketi yapan bir cismin 1 saniyede yaptığı salınım sayısına (sıklığına) frekans denir. d) Periyot : Bir tam salınım hareketinin sapılabilmesi için geçen süreye periyot denir. ▪ Başlangıç Noktası : A noktası ▪ Denge Noktası : O noktası ▪ Genlik : AO veya BO arasındaki uzaklık ▪ Bir Salınım : A’dan başlayıp, O ve B’den geçip tekrar A’ya gelmesi ▪ Periyot : A’dan başlayıp tekrar A’ya gelme süresi ▪ Frekans : 1 sn’de yaptığı salınım sayısı

Topraklama

TOPRAKLAMA (-) yüklü cisim küreye yaklaştırılıyor ve küredeki (+) ve (-) ler ayrılıyor. Kürenin (-) yükleri topraklanıyor ,toprağa akıyor. Topraklama kesiliyor (-) yüklü cisim uzaklaştırılıyor Yukarıda şekillerle ifade edilen olaya topraklama denir. a) A cismi nötr oluncaya dek toprağa (-) yük akar. b)B cismi nötr oluncaya dek topraktan (-) yük B ye geçer. Günlük yaşantıda topraklanmaya örnekler: *  1.Doktorların hastalarına çıplak ayakla kumda veya çimende yürümelerini tavsiye etmeleri *  2.Duş almak da üzerimizdeki yükü topraklamamızı sağlar. *  3.Tankerlerin arkasında bir ucu yere değen demir zincir bağlamaları oluşan durgun elektriğin torağa aktarılması içindir.(yangın ve patlama riski azalır.) Not:İçi boş ,küre ve silindir şeklindeki yüklü iletken cisimlerin iç bölgelerinde yük bulunmaz.(A ve B)Yükler karşılıklı birbirini iterek en dış bölgelerde bulunurlar. *  B şeklindeki cisimde görüldüğü gibi iletkenlerin sivri uçlarında daha fazla yük toplanır. Böylece sivri uçlarda yük daha fazla olur. İnsanda daha çok eller,kollar,ayaklar gibi uç noktalarda yük birikir.(bu nedenle karından değil de elden elektriğe çarpılırız.) A şeklinde :Etki ile kürenin yükleri ayrıldı. B şeklinde Kürenin (-) leri çubuğun (+)larına daha yakın olduğu için çekme kuvveti büyük olur. C şekli: Dokunma sonucunda (-) yükler çubuğa geçerken küre ve cisim aynı yükle yüklü olunca birbirlerini iter.

Elektroskop

*Bir cismin elektrikle yüklü olup olmadığını , yüklü ise hangi tür elektrikle yüklü olduğunu anlamaya yarayan aletlere elektroskop denir. *Havadaki iyonlardan ve rüzgarlardan etkilenmemesi için cam fanus içerisine alınmıştır. * Elektroskop NÖTR iken: Yaprakları kapalıdır. * Elektroskop kullanılmadan önce Dokunma veya sürtünme yolu ile önceden (+) veya (-) yükle yüklenir. * Elektroskop yüklü iken her iki yaprak da aynı yükle yüklü olacağından Yapraklar birbirini iterek açılır. * Bir cismin elektrik yükünün cinsini belirleyebilmek için yük cinsi bilinen bir elektroskopun topuzuna yaklaştırılır: * Bu durumda; a-) Elektroskopun yaprakları daha çok açılıyorsa cismin yükü elektroskopla aynıdır. b-) Elektroskopun yapraklarının açıklığı azalıyorsa cismin yükü elektroskopla zıttır. NOT:Cisim elektroskop topuzuna direkt değdirilirse o zaman yük miktarı da ayrıca hesaplanarak sonuç tespit edilir. a-Elektroskopun yapraklarının biraz açılmasının nedeni yapraklara topuzdan yük gelmesidir.Topuzdaki yükün yapraklara iletilebilmesi için K cisminin yükünün işareti (-) olmalıdır. b-Yaprakların Biraz kapanması için , yapraklardan topuza doğru yükün çekilmesi gerekir.Bu çekme olayının gerçekleşmesi için de L nin yükünün işareti(+) olmalıdır. * ***Yüksüz bir elektroskop (-) yükle yüklenmek istenirse (-) yüklü bir cismin topuzuna dokundurulması yeterli olur. * ***Yüksüz bir elektroskop (+) yükle yüklenmek istenirse (+) yüklü bir cismin topuzuna dokundurulması yeterli olur. *Negatif (-)yüklü bir elektroskoba (+) yüklü bir cisim dokundurulduğunda , yük durumuna göre 3 ihtimal vardır: 1.Elektroskopun yük miktarı cisminkinden fazla ise elektroskopun yaprakları biraz kapanır. 2.Yük miktarları eşit ise nötrleşme olur ve elektroskopun yaprakları tamamen kapanır. 3.Cismin yük miktarı , elektroskopun yük miktarından fazla ise ,en son elektroskopun yükünün işareti (+) olur ve yapraklar önce tamamen kapanır sonra tekrar açılır. (yani önce – ler nötr olur sonra + lar gelir.) Örnek: Şekilde (+) yüklü M cismi elektroskoplara yaklaştırıldığında K nın yaprakları açılıyor.L nin yaprakları ise biraz kapanıyor.Buna göre elektroskopların yükün işareti ne olmalıdır? (yanıt:K, M ile aynı yüklü yani(+),L cismi M ile zıtdır yani (-) yüklüdür.

Elektriklenme türleri

ELEKTRİKLENME ÇEŞİTLERİ: 1-Dokunma ile 2-Etki ile olmak üzere 2 tanedir. 1.DOKUNMA(TEMAS) ile elektiklenme: Yüklü olan bir cisim yüksüz bir cisme dokundurulursa her ikisi de önceden yüklü olan cismin yükü ile yüklenirler.(Veya sürtme olayı ile ) (alüminyum folyodan veya çikolata ambalajından küçük bir kürecik yapalım. küreciğe kağıt parçaları yaklaştırılınca çekmediği gözlenir.sonra plastik tarak yünlü kumaşa sürtülüp sonra küreciğe dokundurulunca küreciğin kağıt parçalarını çektiğini gözlenmiştir.) Burada küreciğin (-) yüklerinin bir kısmı dokunduklarında çubuğa geçer ve kürecikte de (+) yük fazlalığı oluşmuş olur. İkisi de (+) yükle yüklenmiş olur. NOT:Ancak dokunma ile elektriklenmede toplam yük (yüklerin cebirsel toplamı)korunacak şekilde büyüklüklerine göre paylaşılır. Eğer bunlar küre ise yarıçapları ile doğru orantılı olarak paylaşılır. 2.ETKİ(TESİR) İLE ELEKTRİKLENME: Cisimler başka bir cisme sürtülmediği veya elektrik yüklü cisme dokundurulmadığı halde de elektriklenebilirler. *Plastik bir çubuğa kağıt parçaları yaklaştırıldığında kağıtları çekmediği görülüyor öyleyse çubuk yüksüzdür. Sonra yünlü kumaşa sürtülen bir plastik tarak çubuğa dokunmadan yaklaştırıldığında, çubuğun kağıt parçalarını çektiği gözleniyor. *Taraktaki (-) yükler çubuktaki (-) yükleri iterek çubuğun bir ucunun (+)diğer ucunun (-) yüklenmesine neden olur.Bu çeşit elektriklenmeye Etki ile elektriklenme denir. * ÖRNEK: (ŞEKLİ çizilecek) Birbirine değmekte olan nötr K-L cisimlerinden K cismine (+) yüklü M cismi yaklaştırıldığında , Mdeki (+) yükler mümkün olan en uzaktaki yani L cisminin sağ ucundaki tüm (-) yükleri çeker.geriye bu uçta (+) yük fazlalığı oluşur. * -Burada K ve L cisimlerinin kapasiteleri (büyüklükleri önemsizdir)Çünkü birinden ne kadar (-) yük çekilmiş ise diğerinden o kadar (+) yük fazla duruma gelir. * -Tekrar dokunurlarsa K ve L nötr hale geçerler.

Yaşamımızdaki Elektrik2

Çoğu kez yünlü kazağımızı ya da naylon iplikten yapılmış tişörtümüzü çıkartırken çıtırtılar duyarız. Eğer karanlık bir odada kazağımızı çıkartırsak, sesle beraber küçük kıvılcımların çıktığını da görürüz. Uzun saçlı kimseler, saçlarını kuruttuktan sonra tararken saç tellerinin birbirini ittiğini ve saçlarının kabardığını görür.     Plâstik tarak kuru saça sürtüldükten sonra küçük kâğıt parçalarına yaklaştırılırsa, tarağın kâğıt parçalarını çektiği görülür. İpekli kumaşa 20-25 kez sürtülmüş cam kavanoz da kâğıt parçalarını çeker.     Bazen, naylon iplikten yapılmış halı üstünde yürüdükten sonra metal kapı koluna değdiğimizde, elektrik çarptığını fark ederiz.     Aynı şey bir araçla bir süre dolaştığımızda araçtan inerken metal kapı koluna değdiğimizde ya da dışarıdaki bir kimseye değdiğimizde de olur.     Televizyon ekranı, plâstik kasalı radyo, teyp vb. araçların üstü kuru bezle silindiği hâlde kısa sürede tozlanır. Saçınıza sürttüğünüz tarağı çeşmeden yavaşça akan suyun yanına getirdiğimizde tarak, suyu kendine doğru çeker. Bütün anlatılan bu olayların nedeni cisimlerin sürtünme sonucu elektriklenmesidir. * Cisimler arasındaki itme ve çekme etkileşimleri elektriklenme denilen olay ile ilgilidir. * Elektriklenme için cisimlerin birbirine temas etmesi yeterlidir, sürtünme şart değildir, sürtünme sadece etkileşim yüzeyini arttırmak içindir. * Cam ve Ebonit(plastik) çubuklar farklı elektriksel özelliklere sahiptirler. * Cisimlerin yapısında iki farklı elektrik yükü vardır. -Pozitif yük (+) ve -Negatif yük(-)  * Bu yükler “+” ve “-“ sembolleri ile temsil edilirler. Bu sembollerin matematikteki artı ve eksi ifadeleri ile alakası  yoktur,karıştırılmamalıdır. İki Tür Elektrik: Artı ve Eksi Yükler *NÖTR(YÜKSÜZ) cisim:.(+) yük miktarı , (-) yük miktarına eşit olan cisimlerdir.Yükler cisim içerisinde düzgün olarak dağilmiş olup dengededirler *POZİTİF(+) yüklü cisim:(-)yük kaybetmiş nötr bir cisimde (+) yük fazlalığı olur. Böyle (+) yük fazlalığı olan cisimlere (+) yüklü cisimler denir. *NEGATİF(-) yüklü cisim:(-) yük kazanmış nötr bir cisimde (-) yük fazlalığı olur. Böyle (-) yük fazlalığı olan cisimlere negatif yüklü cisim denir. -Yünlü kumaşa sürtülmüş, EBONİT(plâstik) çubuğun kazandığı yük negatif(–) , -İpekli kumaşa sürtülen CAM çubuğun kazandığı yük pozitif(+) yüktür. *AYNI CİNS yüklerle yüklü cisimler birbirlerini iter. Zıt yüklü cisimler ise birbirini çeker NOT:Bu itme ve çekme kuvvetleri cisimlerdeki yük miktarlarıyla doğru,cisimler arasındaki uzaklığın karesiyle ters orantılıdır.Yani cisimler arasındaki yük miktarı fark elektriksel kuvvet de büyür,aralarındaki uzaklık arttıkça elektriksel kuvvet de küçülür.

Yaşamımızdaki Elektrik

1.Elektriklenme nedir? Çağımızdan iki bin yıl kadar önce Thales bir kumaşa sürttüğü kehribarın yanındaki iplik parçalarını ve saman çöplerini kendisine çektiğini gözlemiştir.Kehribarın böyle  bir özellik kazanmasına elektriklenme denir.  2.Elektriklenme çeşitleri nelerdir? Sürtünme ile elektriklenme, etki ile elektriklenme,dokunma ile elektriklenme olarak üçe ayrılır. 3.Sürtünme ile elektriklenme nedir? Plastik balonu yün kumaşa sürten bir öğrenci,elektriklenmiş balonla masa üzerindeki kağıt parçalarını çekebilir. Bu tarz elektriklenmeye sürtünme ile elektriklenme denir. 4.Dokunma ile elektriklenme nedir? Yüklü bir cisim nötr veya yüklü bir başka iletken cisme dokundurulduğunda aralarında yük alışverişi olur. Bu tür elektriklenmeye dokunma ile elektriklenme denir. 5.Etki ile elektriklenme nedir? Yüklü bir cisme bir başka iletken cisim yaklaştırıldığında aynı yükler birbirini iter zıt yükler birbirini çeker. Bu tür elektriklenmeye etki ile elektriklenme denir. 6.Sürtünme ile elektriklenmede cam ve cam gibi davranan cisimler ile ebonit çubuk ve ebonit çubuk gibi davranan cisimler hangi yükle yüklenir? Cam ve cam gibi davranan cisimler pozitif yüklü,ebonit çubuk ve ebonit çubuk gibi davranan cisimlerde negatif yüklü cisimlerdir. 7.Elektriklenmeye günlük hayattan hangi örnekler verilebilir? Kazağımızı çıkarırken çıtırtılar duyulması,meal bir cisme elimizi dokunduğumuzda kısa süreli bir acı hissetmemiz vb örnek verilebilir. 8.Nötr cisim nedir? Pozitif ve negatif yük sayıları eşit olan cisimlere nötr cisim denir. 9.Topraklama nedir? Yerküreyi çok büyük bir nötr cisim olarak düşünebiliriz. Elektriklenmiş cisimler toprakla temas ederlerse cisimle toprak arasında yük alışverişi olur. Yük alışverişinin gerçekleştiği bu olaya topraklama denir. Örneğin;pozitif yüklü bir cismi iletken ile yerküreye bağlarsak yani topraklarsak yerküredeki negatif yükler cisme aktarılarak onun nötr olmasını sağlar. Negatif yüklü bir cismi topraklarsak cisimdeki negatif yükler toprağa yani yerküreye akar. Ve cisim nötr hale gelir. 10.Şimşek nedir? Atmosferde rüzgarın etkisiyle sürüklenen bulutlar,hem havayla hem de birbiriyle temas ederler. Bunun sonucunda da elektriklenirler. Elektrik yüklü bulutlar birbirine yeterince yaklaşırsa birinden ötekine elektrik yükü boşalması olur. Bu olaya şimşek denir. 11.Yıldırım nedir? Elektrik yüklü bulutlar yerküreye yeterince yaklaşırsa buluttan yere ya da yerden buluta elektrik yükü boşalması olabilir. Bu olaya yıldırım denir. 12.Paratoner(Yıldırımsavar) nedir? Yıldırımdan korunmak için minare gibi yapılara paratoner denilen sivri uçlu metal çubuk takılır. Metal çubuğa bağlı iletken telin diğer ucu toprağa gömülür. Böylece bulut ile paratoner arasında karşılıklı olarak boşalan elektrik yükleri binaya ve çevreye zarar vermeden toprağa akar.